Pagina's

maandag 5 januari 2015

De vierkantigste rechthoek



Als je zó je geld kunt verdienen, dan heb je het toch móói voor elkaar. Het is een weinig originele één-regel-recensie die we toevallig opvangen van twee teleurgestelde medebezoekers, wanneer we halverwege ‘De vierkantigste rechthoek’ in Amersfoort zijn, een tentoonstelling van honderd jaar Belgische kunst, voor de gelegenheid samengesteld door gastcurator Tom Barman. Een gesproken tweet is het, als het ware. Vuige borreltafelpraat natuurlijk, van ongeletterde Tokkies die er gemakshalve nog altijd vanuit gaan dat iedere kunstenaar gratis schathemeltjerijk gesubsidieerd wordt, door de linkse elite. Stemmingmakerij, waar wij het ook absoluut mee oneens zijn. Zeker. Maar tjongejonge, we worden wel op de proef gesteld, in de KunstKade. Sorry dat we het zeggen.
We lopen net de grootste zaal van de tentoonstelling binnen en wanen ons in de Dirk Jan cartoon uit de scheurkalender thuis, waarin twee aliens ontheemd door een aards museum dwalen, verbaasd kennis nemen van de tentoongestelde moderne kunst, met hun bolle ogen op steeltjes, en vervolgens op hoge poten bij de suppoost verhaal komen halen omdat ze er, zoals ze verontwaardigd naar voren brengen, geen fuck van begrijpen. Dat zouden wij eigenlijk ook wel willen doen, en tegen de muur zit nog een suppoost ook, maar die ziet er zó ongelukkig uit dat we ons niet kunnen voorstellen dat hij ons zal kunnen begeesteren.
We zijn van de ingang af aan op onszelf aangewezen trouwens, want daar kondigt de gastcurator in een kort schrijven op de wand al aan dat hij géén volledig of chronologisch of anderszins verklarend overzicht geeft, van honderd jaar Belgische kunst. Hij omschrijft Belgische kunst vervolgens kernachtig maar vaag als typisch atypisch, mompelt nog wat over humor en tegendraads en stuurt ons op weg met een modieus vrijblijvend: enjoy!
Zoek het zelf maar uit, dus.
Tja.
Wat is dan eigenlijk de toegevoegde waarde van Tom Barman als gastcurator, vragen wij ons af. Als hij verder niets over zijn tentoonstelling heeft te melden dan dat. Dan is het dus ook niet meer dan een tamelijk willekeurige verzameling kunstwerken die Tom Barman blijkbaar mooi of interessant  vindt, al komen wij niet te weten waarom, en waar hij toevallig de hand op heeft weten te leggen. Valt er achteraf dus ook niet veel meer te concluderen dan dat de smaak van Tom Barman een heel andere is dan de onze.
Een goor matras dat van het plafond naar beneden hangt, boven een nachtkastje met een drinkglas erop, waarin het blijkbaar leegloopt.. waarom moeten wij daar precies naar kijken?
TL buizen, in een keurige, lange rij op de grond, die in het midden zorgvuldig kapotgestampt zijn. Ja.. gut.. het zal wel.
Een onbehouwen, plompe, zeshoekige lichtbak met tl buizen, die een onaangenaam licht staat te verspreiden.. waarom hebben ze die niet meteen even meegenomen? vragen wij ons af.
Een berg herfstbladeren, zo uit de vuilniszak op een hoop in de hoek van de gang geplempt, met de titel Invaders.. kom op zeg! Als die bladeren zich nou nog willekeurig door alle zalen hadden verspreid, had het misschien nog íets van verwondering opgeroepen. Nu is het wel héél dun en gemakzuchtig.
En een slecht belichte, donkergrijze foto van een nietszeggend uitzicht uit een nietszeggend raam kun je natuurlijk tot enorme proporties opblazen, maar dan wordt het gewoon alleen maar een heel gróte mislukte foto. Van een heel gróte nietszeggendheid. Waarom, in hemelsnaam, hangt dat hier?
Misschien ligt het aan onze bui hoor, dat zou kunnen, maar dat is dus de vraag die wij ons bij de meeste tentoongestelde werken stellen: waarom? We houden van kunst, we zijn van goede wil, maar we komen er niet achter.
Goed, er zijn ook een paar uitzonderingen. De op maat gemaakte en perfect uitgevoerde, glimmend zwarte en roodgevoerde  transportkoffer voor een brommer, ja, daar zien we de humor wel van in.
Een klein schilderij van twee wachtende mannen, in een lelijke straat met de rolluiken neer.. een hedendaags alledaags tafereel, mooi en trefzeker geschilderd, modern klassiek.
Een naïef schilderij uit 1934, van een dorpsgezicht met huizen, bomen, tuintjes en een wolkenlucht.. charmant en eigen. Tijdloos.
Maar uiteindelijk blijkt het eerste werk van de tentoonstelling, de vier met het plakband achtergebleven hoekjes van een van de wand gerukte poster, erg veelzeggend: het meeste kan van de muur. Wat ons betreft. Laat Tom Barman het maar in zijn eigen kamer hangen, als hij het zo mooi vindt. Dan zetten wij wel een cd-tje van dEUS op.

De tentoonstelling ‘De vierkantigste rechthoek’, honderd jaar Belgische kunst volgens Tom Barman, was tot en met 4 januari 2015 te zien in de KunstKade in Amersfoort. Maar dat u er nu te laat voor bent, is dus niet echt een groot gemis.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten